रत्नागिरी : शोभेच्या माशांच्या व्यापाराला प्रोत्साहन देण्यासाठी आणि शौकीन, शेतकरी आणि व्यावसायिकांना प्रोत्साहन देण्यासाठी केंद्र सरकारने शोभेच्या माशांचे ऍप्लिकेशन विकसित केले आहे. जागतिक शोभेच्या माशांच्या व्यापारात भारत खूप मागे पडला आहे आणि या उपक्रमामुळे देशाला जागतिक बाजारपेठेत सन्माननीय स्थान मिळण्यास मदत होईल अशी अपेक्षा आहे.
“रंगीनमछली” नावाचे ऍप शोभेच्या माशांची काळजी, प्रजनन आणि देखभाल याविषयी बहुभाषिक, विश्वासार्ह आणि सर्वसमावेशक माहिती देऊ शकेल .
केंद्रीय मत्स्यव्यवसाय, पशुसंवर्धन आणि दुग्धव्यवसाय मंत्री राजीव रंजन सिंह उर्फ लालन सिंह यांनी राज्यसभेत माहिती दिली की ऍप आठ भारतीय भाषांमध्ये सामग्री उपलब्ध करेल .”रंगीनमछली ऍप शोभेच्या माशांच्या व्यापाराला प्रोत्साहन देईल
आयसीएआरच्या मते, जागतिक शोभेच्या माशांच्या निर्यातीत भारताचा वाटा फक्त 0.4% आहे ज्याचे मूल्य 1.4 दशलक्ष अमेरिकन डॉलर आहे आणि निर्यात करणाऱ्या देशांमध्ये जागतिक स्तरावर 31 व्या क्रमांकावर आहे. शोभेच्या मासेमारीच्या निर्यातीत सिंगापूर प्रथम क्रमांकावर आहे तर युरोपियन युनियनमध्ये शोभेच्या माशांची सर्वात मोठी बाजारपेठ आहे.
बहुतेक भारतीय शोभिवंत मासे केरळ, तामिळनाडू आणि पश्चिम बंगालमधून पाळले जातात आणि पुरवले जातात. निर्यात मागणी पूर्ण करण्यासाठी सुमारे 85% प्रजाती ईशान्य भारतातील आहेत आणि त्यांचे संगोपन केले जाते. एका अहवालानुसार भारतात सुमारे 200 प्रजातींची पैदास केली जाते आणि 90% निर्यात कोलकाता येथून केली जाते, त्यानंतर 8% मुंबई आणि 2% चेन्नईमधून होते.
उच्च जैवविविधता असलेल्या प्रदेशातून गोड्या पाण्यातील आणि सागरी माशांच्या मोठ्या प्रकारांमुळे भारतीय माशांना आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेत मोठी मागणी असल्याचे सरकारने म्हटले आहे.
भारतात एकूण 700 प्रजातींपैकी 374 देशी गोड्या पाण्यातील माशांच्या प्रजाती आहेत ज्या उच्च जैवविविधता असलेल्या भागात आहेत. त्यात 300 पेक्षा जास्त विदेशी समुद्री माशांच्या प्रजाती देखील आहेत. एकूण व्यापारापैकी 80% पेक्षा जास्त व्यापार गोड्या पाण्यापासून होतो; 20% खाऱ्या आणि सागरी पाण्यापासून होतो .