मुंबई : भारतीय रेल्वेने दररोज लाखो प्रवासी प्रवास करतात. या काळात त्यांना अनेक सुविधांची गरज असते. यासाठी ते प्ले स्टोअरवरून वेगवेगळे ॲप डाऊनलोड करतात, ज्यामुळे त्यांना त्यांच्या ट्रेनची स्थिती आणि इतर तपशील कळू शकतात. आता ही समस्या सोडवण्यासाठी भारतीय रेल्वे लवकरच एक ‘सुपर ॲप’ लॉन्च करण्याच्या तयारीत आहे, ज्यामुळे रेल्वे प्रवाशांना वेगळे ॲप डाउनलोड करण्याची गरज भासणार नाही. या सुपर ॲपद्वारे प्रवाशांना एकाच प्लॅटफॉर्मवर तिकीट बुकिंग, पीएनआर स्टेटस, ट्रेन स्टेटस आणि कॅटरिंग यासारख्या सर्व सेवा मिळतील. हे ॲप वर्षाच्या अखेरीस लॉन्च केले जाणार आहे.
सध्या रेल्वे प्रवाशांना तिकीट बुकिंगसाठी ‘IRCTC Rail Connect’, खाद्य सेवांसाठी ‘ई-कॅटरिंग फूड ऑन ट्रॅक’ आणि ट्रेनची स्थिती जाणून घेण्यासाठी ‘नॅशनल ट्रेन इन्क्वायरी सिस्टीम’ यासारख्या विविध ॲप्सचा सहारा घ्यावा लागतो. मात्र, हे सुपर ॲप आल्यानंतर प्रवाशांना त्यांच्या सर्व गरजा एकाच ॲपवर पूर्ण करता येणार आहेत.
हे सुपर ॲप सेंटर फॉर रेल्वे इन्फॉर्मेशन सिस्टम (CRIS) द्वारे विकसित केले जात आहे, जे रेल्वेच्या विविध माहिती प्रणालींचे डिझाइन आणि विकास पाहते. हे ॲप आयआरसीटीसी (इंडियन रेल्वे केटरिंग अँड टुरिझम कॉर्पोरेशन) च्या विद्यमान प्रणालीसह एकत्र काम करेल. तिकीट बुकिंग, खानपान, पर्यटन सेवा यासारख्या अनेक सेवा या ॲपसोबत एकत्रित केल्या जातील. आयआरसीटीसी या ॲपचाही आपली कमाई वाढवण्याचे साधन म्हणून विचार करत आहे. 2023-24 या आर्थिक वर्षात, IRCTC ने 1,111.26 कोटी रुपयांचा निव्वळ नफा कमावला, ज्यापैकी 30.33 टक्के वाटा एकट्या तिकीट विक्रीने दिला.
सध्या, IRCTC च्या Rail Connect ॲपला आरक्षित तिकीट बुकिंगचे विशेष अधिकार आहेत आणि हे ॲप 100 दशलक्षपेक्षा जास्त वेळा डाउनलोड केले गेले आहे. परंतु, नवीन सुपर ॲपच्या आगमनाने, रेल्वे आपल्या सेवा एकत्रित करण्यास सक्षम असेल आणि त्या थेट प्रवाशांपर्यंत पोहोचवू शकतील. या ॲपमुळे प्रवाशांची सोय तर होईलच, पण रेल्वेच्या महसुलातही वाढ होण्याची शक्यता आहे.